Babalar günü, bu yıl da geçti. Kimi tüketim toplumu olduğumuza dair her yıl düzenli olarak söylediği sözleri tekrarladı durdu, kimi de bunu tatil sezonunun başlamasıyla durulan satışlarını arttırmanın yolu olarak gördü. Kimi özledi ve yanında olmak istedi, kimi de yanı başında olmasına rağmen usulen kutlamış olmak için “babalar günün kutlu olsun” sözlerini söyledi, geçti.
Kimi dargındı ve yıllardır görmüyordu; görse ne olacaktı sanki? Kimi de karşılıklı oturup, çilingir sofrasının keyfini çıkardı babasıyla. Kimi sıkı sıkı sarıldı, kimi uzaktan bir telefonla kutladı. Kimisi de, kendi yaptıklarını düşünüp, “olsaydın gurur duyardın”, dedi. İşte aşağıdaki mektup da, babasının yokluğunu sorgulayan ve o yokluğu hayatın akışı içerisinde güçlü bir var oluşa dönüştüren bir iç sesin kaleminden dökülenler.
“Babalar gününde ilk kez bu yıl varlığını ve yokluğunu sorguladım. Artık seninle vedalaştığımız günün yıldönümünü bile hatırlamazken, bir anda düşüverdin aklıma. O zamandan bu yana, dile kolay 25 yıl olmuş…
Senden aklımda kalan bir avuç film karesi… Kısa film değil, “kısa filmcik” çıkar ancak onlardan. Sözler değil ama bana hissettirdiklerini hatırladığım anlar var sana dair. Hayal meyal. İlkokula kayıt yaptırmaya gittiğimiz gün mesela. Okul Müdürü benim kayıt bilgilerimi soruyordu; ben de sana fırsat vermeden hemen cevaplıyordum onu, bütün bilgiçliğimle. Başımı okşamıştın ve gülümsemiştin yalnızca. Saçının, tütünle karışık kokusunu hatırlarım bir de… Bir gün hastalandın ve ölmeden kısa bir zaman önce yatağında yatarken; “Bu kız çok akıllı, senin okuman yazman yok, seni kandırır, okutma sakın” dedin anneme. Bunun, zor bulduğum yeni defter kokusuna, kitaplara, okumaya ve öğrenmeye âşık olduğumu fark ettiğim zamana denk gelmesi ne garip bir çelişki olmuştu dünyamda. Sen bu dünyadan gittin; Darüşşafaka’nın koca yeşil kapısından girdiğim gün benden de gittin. Kurşun kalemle çoktan seçmeli sınav kâğıdında yanlış işaretlenip sonradan silinmiş bir cevabın kâğıtta bıraktığı bozuk bir iz oldun aklımda. Başka bir dünyaya, bambaşka hayatlarla tanışmaya gelmiştim İstanbul’a. Yeni arkadaşlarım vardı. Kendime ait yatağım, kitaplarım, tertemiz ütülü okul formam ve yeni defter kokusu… Yokluğun hiç konuşulmadı. Hem niye konuşulsun ki… Herkes aynıydı. Yatılı okulda kimsenin diline vurmamıştı acısı. Yas tutmak, çocuk sözlüğünde başka anlamlarla ve başka yansımalarla yazılıyormuş, sonradan anladı pek çoğumuz. Yokluk içinde elimdekilerden yola çıkıp var olmayı öğrendim senden sonra. Oğlumun “anne öğrenmeye doymayacak mısın sen hiç?” sorusuna; “ölünce mezar taşıma ‘okumaya doyamadan gitti’ yazdırırsın artık” esprili cevabını verecek kadar okuma ve öğrenme aşkıyla doldum.
Azimle tutundum yapabildiklerime ve insanlığıma. Çalışmaktan ve üretmekten yılmadan, içimdeki evrensel insan sevgisini bildiklerimle harmanlayıp aktardım pek çok yaştan insana. Bilmediklerimi sordum, utanmadan. Çok okudum, çok da gezdim. Herkesten bir tutam ders çıkardım kendime. Bilgime sevgi katarak paylaştığım mesleğim ve paylaştıklarımdan bir sürü izler kaldı nesillere. Dostlarım, ailem oldu. Kan bağı gerekmiyormuş aile olabilmek için, bunu da öğrendim. Saygı duydu insanlar bu var oluş çabama; ben ise kendimle gurur duydum. Boyu boyumu geçmiş bir oğula olabildiğince iyi bir anne, mesleğinde hep yenilik ve gelişim arayan başarılı bir iş kadını, gerçek bir dost ve iyi bir insan oldum. Sen yoktun ama ben yine de tek başıma var oldum.”
Sevgili diğer tüm babalar, yıllar sonra çocuklarınızın size yazacağı mektupların ve paylaşacağınız diğer şeylerin sizlerin elinde olduğuna ve çocuklarınızın aklında kalan sahneleri birlikte güzelleştirebileceğinize dikkat çekerek, yaşamınızın ve çocuklarınızın keyfini çıkarmanızı diliyorum.
Daha nice Babalar Gününe.
———————————————————————————————————————————————
THE PRESENCE AND ABSENCE OF A FATHER
The Father’s Day is over again this year. Some kept on repeating their words about becoming a consumption society and some saw this as an opportunity to increase their sales which had decreased due to the beginning of the holiday season. Some missed and wanted to be near and some just mumbled the words “Happy Father’s Day” just to have celebrated, although they were near.Some were cross and hadn’t seen for years; and what would change even if they were together? And some others sat around the sametable and feasted with their fathers. Some gave big hugs and some celebrated over the phone from far away. And some, thinking what they have achieved so far said; ‘you would be proud of me if you were here”.
Here is a letter which words dropped right from the reflection of an inner voice questioning the absence of her father and turning thatabsence into a strong presence during the flow of life.
“It’s the first Father’s Day that I questioned your presence and absence this year. You suddenly came to my mind when I no longer remembered even the anniversary of the day we said farewell to each other. So easy to pronounce; it’s been 25 years since then…
What’s left from you is a bunch of movie shots. Not a short movie but only a glance of a moment in a short movie could be made out of them. I do not recall what you said with words but there are vague moments that I remember how you made me feel. For example; when we went to get me registered to primary school, the principal was asking questions for registration and with all my impatient wisdom, I was answering all the questions by myself without letting you speak. You just stroked my head and smiled. And I recall the scent of your hair, mixed with tobacco scent, too. One day you got sick and short before you passed away, lying in your bed, you said to my mother: ‘She’s so smart. You do not even know how to read and write. Do not let her go to school anymore because she will deceive you’. It was such a dilemmafor me that it coincided with the times I realized I was in love with the smell of paper in new notebooks that I could hardly find, books and that I was a passionate lover of reading and learning.
It was the actual moment you left me when I entered the huge green door of Darüşşafaka. You became the blurry trace of a wrong answer erasedout on a multiple choice test. I had come to Istanbul, another world to meet so many other lives. I had made new friends. I had my own bed, my books, my cleaned and well-ironed school uniform and the smell of paper in my new notebooks. Your absence was never mentioned. Why would it be mentioned anyway? Everyone was the same. Nobody’s mouth would speak of their pain in the boarding school. Most of us realized later on that the word ‘mourning’ had other meanings and reflections in the children’s dictionary. We were poor. After you left, I managed to get out of that poverty, and have learned to build a strong existence starting from what I already had. My enthusiasm and joy to read and passion to learn led me to such a situation that I was able to smile and answer my son’s “Mum, will you learn new things forever?” question with these words: “Yes, and when I die, you may have ‘never had enough of learning’ written on my epitaph”. I hung up on my abilities with determination. With such an enthusiasm to work and production, I blended my universal love of human beings with my knowledge and shared it with people of many different ages. Without any blush, I asked what I did not know. I read and travelled a lot and picked up a lesson from everyone I have met. I was able to leave a trace in the lives of many generations through my job while I shared my knowledge with love. My friends became my family. Another thing I have learned is that you do not need to have a biological bond in order to be a real family. People respected my struggle to be a strong presence in this world and I felt proud. Finally, I became a good mother to a son, who is now taller than me, a businesswoman who always seeks for innovation and improvement, a real friend and a good human being. You were not there but still I rose on my own feet.”
Dear all fathers, please remember that you are building up the contents of letters your children will write to you in the future and the other things you will share together. I would like to point out that you can actually make the scenes that your children will recall better together and I hope you enjoy your lives and your children in many other Fathers Days in the future.
