Atalarımız ne güzel sözler söylemiş, aslında göz ucu ile bakıp hızlıca geçtiğimiz atasözleri bize günlük hayatta faydalı olacak çok şey anlatır ama biz önemsemeyiz. Belki de bu, insanın egolarını dizginleyemeyişinin bir sonucudur.
Ne demiş atalarımız “iki karpuz bir koltuğa sığmaz”. Ömer Asım Aksoy’ un Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 2 şöyle diyor; “Bir kimse iki büyük işi aynı zamanda yapamaz.” Çoğunluğumuzun ilkokulda kompozisyon ödevi olarak karşısına çıkan bu sözün önemini kavramak için çevremize şöyle bir bakmamız yeterli. Bende bu basit gibi görünen atasözünün karşılığını günlük hayatımızda nasıl görürüm diye şöyle bir bakındım ve karşıma “6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun çıktı.”
Çıkarılan kanunun adına baktığınız zaman bir koltukta kaç karpuz sığdırılmaya çalışıldığını görüyorsunuz. Kanuna baktığımız zaman toplam 146 maddeden oluştuğunu ve bunların 80’ in üzerinde kanun ve kanun hükmünde kararnameyi etkilediğini görüyoruz. Yapılmak istenen iyi niyetli olabilir. Ancak hedefe varmak için uygulanan yöntemde bir sıkıntı olduğu kesin. Karşımıza son günlerde çok kez çıkmaya başlayan torba kanunlar acaba değişiklik yapılan asıl kanunlarda tam anlamıyla iyileştirme etkisi yapıyor mu?
Tüm kanunlar belli bir amaca hizmet etmek, ilgili olduğu konularda kurallar koymak, düzenlemeler yapmak için hazırlanırlar. Hatta düzenleme yapılmasını istedikleri konulardan sapma olmaması için, bu kanunlara neden ihtiyaç olduğunu anlatan gerekçeler hazırlanır.
Kanunlar bu gerekçeler doğrultusunda yazılır. Ancak son yıllarda yasa hazırlayıp topluma sunmakla görevli sayın büyüklerimiz iyi niyetli düşünceler ile yukarı da bahsettiğim kanunların benzerlerini hazırlayıp yürürlüğe koydukları birbirini takip eden bir sürü kanun çıkarıyorlar. Bu ve benzeri kanunlara da “Torba Yasa” dendiği zaman alınganlık gösteriyorlar! Ancak ismini bile söylerken tren katarı gidiyormuş hissi veren kanunları en iyi tanımlayan başka iki kelime bulabilirseniz tebrik ederim.
Elbette iyi niyetle hazırlanıyor ve emek veriliyor ama ilgili kanunlarda değiştirilen üç beş madde ile kanunun hizmet ettiği amaca ne kadar yaklaşılabiliyor. Bu tip torba kanunlarda hazırlanarak değiştirilen maddelerasıl kanunun ruhunu taşıyor mu, hedefleri ne kadar etkiliyor? Kanunlar böylece yamalı bohçalar haline getirilmekte ve asıl hedeften de sapılmakta. Her seferinde çıkarılan üç beş madde ile asıl kanunlar birbiri ile çelişir hale düşmektedir.
Eğer bir kanun düzenlenmek isteniyorsa eklenecek maddelerin ilgili kanuna ne kadar uyumlu hale getirildiğinin kontrol edilmesi, iyi düşünülüp tartılarak hazırlanması gerekmektedir. Yürürlükte olan bir çok kanunun 146 maddeden daha az olduğunu düşünürsek bu kadar çok madde ile bir seferde 80’ in üzerinde kanun ve kanun hükmünde kararnameyi etkileyen çalışmalar, sistemi düzeltmek yerine felç eder.
Bu kanunun vergi yapılandırmaları ile ilgili sadece iki maddesinin uygulanmasına yönelik 60 sayfa civarında tebliğ çıkarılmıştır. Sosyal güvenlik ve diğer kanunlardaki uygulamalar için hazırlanan sayfalar dolusu tebliğler de cabası. Bu tebliğleri incelediğinizde çıkarılan maddeler ile çelişebilen uygulamaları karşınıza çıkıyor. Tebliğleri okuduğunuz zaman kanunda değiştirilen maddenin yapılmasını emrettiklerinden saptığını görüyorsunuz. Bunda bürokratların bu tebliğleri çıkartırken yaptıkları çalışmalarda, etki edilmek istenen kanunun tamamını düşünmeden sadece değiştirilen maddelere yoğunlaşmasından kaynaklandığını düşünüyoruz.
Dikkat ederseniz kanunların bu şekilde değiştirilmesinin, bu kadar çok değişiklik yaparak kafaların karıştırılmak istendiği ya da tebliğlerin çelişkiler içinde çıkartılmasının, belli menfaatlere hizmet için yapıldığı düşüncelerini söylemek veya konuşmak bile istemiyorum.
Çünkü bu düşünceler ile yapılmış hareketler topluma ihanet etmek demektir.
Bürokratlarımız ve yasa koyucularımızın toplumun devlet için değil, devletin toplum için var olduğunu unutmaması gerekir.
Kanunları hazırlarken kafa karıştıran, şüphe doğuran hareketler yerine kırk defa düşünerek, “özgürce tartışarak” titizlikle hazırlanmış çalışmalar yapılması gerekir. Aksi takdirde ülkemiz yüzlerce kanunun var olduğu ama reelde orman kanunlarının yürürlükte olduğu karanlık bir yer olur. Bir torbaya ancak bir kanun sığar aşırı yüklenen torba da elbet bir yerinden patlar.
HABER REVİZYON DERGİSİ KASIM 2014