Türk Hukuk Sistemi’nde yeni ceza yasaları ile getirilen en önemli yeniliklerden biri Denetimli Serbestlik kurumudur. Denetimli Serbestlik, suça uygulanan yaptırımın Ceza İnfaz Kurumu dışında yerine getirilmesi ile ilgili bir kavramdır. Denetimli Serbestlik sistemi; soruşturma, kovuşturma, hükümlülük aşamasında adalet sistemindeki önemli bir boşluğu doldurmayı amaçlayan, çağdaş toplumların yapısına uygun düşen bir sistemdir.
Bu sistemde nihai amaç; hükümlüler açısından hürriyeti bağlayıcı cezalar yerine seçenek yaptırımlar uygulanması suretiyle hükümlünün topluma kazandırılması, ailesi ile bağlarının sürdürülmesi ve güçlendirilmesi, şüpheli ve sanıklar açısından ise tutuklama tedbirine seçenek olan adli kontrol uygulaması ile haksız tutuklamaların sebep olduğu mağduriyetlerin önlenmesidir.
Kamuoyunda “Elektronik Kelepçe” yasası olarak adlandırılan “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yürürlüğe girmiştir.
Elektronik Kelepçe, Denetimli Serbestlik uygulamalarından birisi olup, Amerikan modeli olan bu uygulama, ülkemizde de başlamıştır. Eşine ve çocuklarına şiddet uygulayan kocanın elektronik kelepçeyle kontrol altına alındığı, basın yayın organlarında haber olarak yer almıştır.
Hürriyeti bağlayıcı cezalarda olduğu gibi Denetimli Serbestlik uygulamasının bir nevi olan elektronik kelepçe uygulaması için de hakim kararı şarttır.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile örgüt ve terör suçlarından hüküm giyenler ile iki kez hücre cezası alanlar ve cezaevinden firar edenler yasa kapsamı dışındadır.
Şüpheli, sanık ve hükümlülerin tutuklanarak cezaevine konulması yerine toplum içinde denetim, takip ve iyileştirilmesi yapılacağı için, Amerikan filmlerinde gördüğümüz Elektronik Kelepçe uygulamasının ülkemizde de uygulanması ve uygulamanın yaygınlaştırılması olumlu bir gelişmedir.
Son yıllarda AİHM’de yargı konusunda aldığımız mahkumiyetler nazara alınırsa, önemli olan suça karşı caydırıcı olabilmek, haklara saygılı davranan vatandaş yetiştirebilmek ve sorunun kökenine inebilmektir.
Amaç insanları hapiste tutmak değil, topluma kazandırmak olmalıdır.
HABER REVİZYON DERGİSİ EKİM 2012